کانکتور به قطعاتی گفته می شود که در بخش‌های مختلف مدارها به منظور برقراری اتصال به کار برده می شوند و به زبانی ساده تر می توان گفت که کانکتور به معنی اتصال دهنده می باشد و در انگلیسی Connector خوانده میشوند که ریشه کلمهConnect به اتصال اشاره می کند. این قطعه پرکاربرد را با عنوان ترمینال برق هم می شناسند.
برای اینکه سیم ها به صورت استاندارد و اصولی به یکدیگر وصل شوند باید از کانکتورهای مطمئن استفاده کرد. متاسفانه گاهی از افراد از روش‌های ناامن و نادرست به منظور دو سیم استفاده می کنند و دو سیم را بر روی هم قرار میدهند و با چسب آنها را می پوشانند تا بین آنها اتصال برقرار شود و قطعاً کار اشتباه و غیر اصولی خواهد بود؛ چرا که می‌تواند به حوادثی منجر شود که آسیب های زیادی نظیر آتش سوزی را به وجود بیاورد و قطعاً این اتصال ناامن محسوب می گردد و به همین جهت استفاده نمودن از کانکتور و ترمینال های برق برای برقراری اتصال مناسب بین دو سیم به عنوان بهترین و مناسبترین روش محسوب می گردد. بد نیست که بدانید این قطعات به دو گروه نرگی و مادگی تقسیم‌بندی میشوند. کانکتور مادگی شامل کانکتوری میباشد که عموماً روی برد لحیم خواهد شد و کانکتور نرگی در کانکتور مادگی قرار خواهد گرفت.
کانکتور ها شامل انواع مختلفی هستند و هر کدام از آنها برای یک کاربرد خاص مورد استفاده قرار می گیرند که به صورت کلی می توان به کانکتور کواکسیال، کانکتور شبکه، کانکتور فیبر نوری،کانکتور برق، کانکتور سیم دار، کانکتور صدا و تصویر، کانکتورIDC ، کانکتور DB، کانکتور مخابراتی و کانکتور روسی اشاره کرد.
در سیم‌کشی ساختمان کاربرد کانکتور شامل توزیع نیروی الکتریسیته به منظور اتصال مواردی چون سیستم های تهویه مطبوع، تجهیزات اداری، سیستم روشنایی، کلید پریز ها و... می باشد.
یکی از نمونه‌های کانکتور به کانکتور کواکسیال اختصاص داشته است که از مهمترین انواع کابل به شمار می رود و نقش بسیار مهمی در دنیای ارتباطی دارد و برای حفظ محافظ روی کابل و اتصال کابل ها به دستگاه های دیگر استفاده میگردد. این نمونه از کانکتور جزئی یکی از پرمصرف‌ترین اتصال دهنده ها به شمار می رود که قطعاً عدم استفاده از آن موجب میشود بسیاری از لوازم خانه بلااستفاده بمانند. این کابل در تلویزیون ها، دستگاه های پخش خانگی، خطوط تلفن و کابل های پهن شبکه اینترنت و... وجود دارد و به منظور انتقال سیگنال های با فرکانس بالا از کابل های کواکسیال استفاده می شود.
کانکتور معنای اتصال دهنده بوده و در واقع کانکتور شبکه در درون شبکه به عنوان یک رابطه فیزیکی به شمار می رود. مثل قطعات دیگر این کانکتور هم انواع متفاوتی دارد که هر کدام از آنها ویژگی های خاص خود را دارند و می توان به مواردی چون کانکتور سوکت، کانکتور bnc و کانکتور Rj-45 اشاره کرد.
به عنوان یکی از ابزارهای مکانیکی شناخته می شود که در انتهای یک کابل فیبر نوری واقع میشود و در نهایت می‌تواند منجر به اتصال به تجهیزات مخابراتی از جمله دستگاه گیرنده کابل و کابلهای دیگر شود. این کانکتورها از انواع مختلفی از جمله کانکتورST ، کانکتور FC، کانکتور LC ، کانکتور SC ، کانکتور MTP ،کانکتور MU ، کانکتور D4 ،کانکتور ESCON ،کانکتور Biconic، کانکتور FDDI ،کانکتور SMC، کانکتور SMA 905&906، کانکتور E2000، کانکتور های MT-RJ ، کانکتور Opti-Jack، کانکتور MT-12 تشکیل شده است.
کانکتور در صنعت برق به عنوان یک تجهیز پرکاربرد به شمار می‌رود که در بازار می توان جریان های متفاوت و ولتاژهای مختلف آن را تهیه نمود. می توان گفت که یک نمونه خاص از رله به شمار می‌رود ولی بین آنها یک تفاوت پایه وجود دارد که معمولاً کانکتور در دستگاههای استفاده میشود که می‌توانند جریان بالاتری را تحمل کنند و این با وجودی که رله در دستگاههای با جریان پایین‌تر مورد استفاده قرار می گیرد؛ ساختار کانکتور به یکدیگر پیوسته بوده و به راحتی نصب میگردد و چندین کنتاکت دارد.
کانکتورها در ظاهر و کارایی شان تفاوت هایی دارند و البته بین آنها ویژگی‌های مشترکی نیز وجود دارد. برای اینکه سیم و کانکتور خام به کانکتور سیم دار تبدیل شود نیاز به مراحلی چون برش سیم، لخت کردن سیم، پرس سرسیم یا پین و و در آخر مونتاژ سیم در کنتور و پرس شده به سیم وجود دارد.
از این نمونه کانکتورها به منظور اتصال دو کابل در جهت انتقال صدا و تصویر استفاده می شود که خود شامل چندین نوع متفاوت نظیر کانکتور XLR، کانکتور Speakon ،کانکتور Ts، کانکتور Powercon، کانکتور RCA و.... می باشند.
به منظور بیرون کشیدن و برقراری اتصال پایه های برد به بیرون از باکس هدر یا کانکتور IDC استفاده می گردد. معمولا از این کانکتور در فناوری های مرتبط با کامپیوتر استفاده می شود و بیش ترین کاربرد آن به تولید کابل فلت AWG اختصاص داشته است که نیاز به چندین اتصال موازی در آن وجود دارد.
این نمونه کانکتور را با عنوان کانکتور VGA نیز می شناسند و در نمایشگرها به عنوان پورت گرافیک کاربرد داشته است. به بیانی دیگر میتوان گفت که کانکتور DB به انواع کابل و پورت اشاره میکند و همچنین به منظور اتصال مانیتور به کارت گرافیکی مورد استفاده قرار میگیرد. داده های تصویر به شکل آنالوگ توسط کابل VGA منتقل میشوند. در نظر داشته باشید که به واسطه پین مربوطه داده های رنگ ها ارسال انجام میشود.
استفاده از کانکتور ها با افزایش فناوری فیبر نوری به عنوان یکی از بهترین پیشنهادها خواهد بود و در بسیاری از موارد از کانکتورهای مخابراتی استفاده می شود. این نمونه کانکتورها به اتصال هایی اختصاص داده می شوند که می توانند کابل را به تجهیزات دیگر وصل کنند. در انتهای کابل های مخابراتی اتصال دهنده های مخابراتی دیده می شوند که به منظور ارائه خدمات تلفنی و همچنین انتقال داده ها مورد استفاده قرار می گیرند. از اصلی ترین نمونه های آن می توان به کانکتور مخابراتی 2پین، 3 پین، 10 پین، 4 پین، 5 پین ، کانکتور مخابراتی قفلدار، کانکتور مخابراتی سیم دار و کانکتور مخابراتی xh اشاره کرد.
از نظر شکل، اندازه و کارایی کانکتورها با هم تفاوت دارند و دارای قیمت های مختلفی نیز می باشند و به همین جهت ما با طیف گسترده ای از کانکتورها روبرو هستیم نمونه ی دیگر از کانکتورها به کانکتور روسی اختصاص دارد که در انواع متفاوتی میتوان برای خرید آن ها اقدام کرد. از کانکتورهای روسی و نظامی در صنایع صنعتی، نظامی و پالایشگاهها استفاده می شود.
